حمایت از صنایع داخلی از سوی دولت ها همواره یکی از برنامه های اصلی اقتصادی کشور بوده است. در این سیاست گذاریها صنایع بزرگ از شانس بیشتری برای جلب حمایت ها برخوردار بوده اند و به نظر می رسد حجم بیشتری از امتیاز و تسهیلات را جذب کرده اند. از آنجایی که صنایع کوچک و متوسط به لحاظ اشتغالزایی و خروج از رکود نقش مهم تری را در شرایط فعلی اقتصاد ما بازی می کنند، این سیاست گذاری ها به نوعی اجحاف در حق آنهاست. در این باره مسعود امجدی پور پژوهشگر ارشد مجمع تشخیص مصلحت نظام می گوید: دولت نمی تواند در همه بخشها نقش حمایتی ایفا کند و طبعا اگر بخواهد از صنایع حمایت کند به اندازه توان خود این کار را انجام می دهد. سوال این است که چرا همه دولت ها در زمان تصدی روی صنایع خاص مانند فولاد و خودروسازی متمرکز می شوند و برای تسهیل فعالیت آن هزینه می کنند.

وی در ادامه افزود: دلیل اصلی که دولت برای این تصمیم مطرح می کند این است که دولت برای زیرساختهای زیادی که به صنایع بزرگ متصل است هزینه بسیاری متحمل شده و این شبکه به هم پیوسته از صنایع کوچک و متوسط با حمایت از صنایع بزرگ رونق می گیرند. صدها شرکت قطعه ساز بعنوان تامین کننده مواد اولیه با شرکت های خودرو ساز همکاری دارند و حیاتشان به حیات خودروسازی گره خورده است و اینجاست که دلیل حمایت از صنایع بزرگی چون خودروسازی توجیه پیدا می کند و تا حدی هم این توجیه درست است.

امجدی پور افزود: اما به هرحال دولت ها در سالهای گذشته باید فکری هم به حال بقیه صنایع می کردند چون مابقی صنایع نیز به همان اندازه از اهمیت برخوردارند. با حمایت از صنایعی چون صنایع آرایشی بهداشتی و غذایی که کالای مصرفی تولید می کنند می توان بخش عمده ای از بازار مصرف را در کشور مدیریت کرد؛ از طرفی این صنایع از بعد اشتغالزایی بسیار با اهمیت هستند.

پژوهشگر ارشد مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: بنابراین لازم است که در کنار حمایت های جدی از صنایع بزرگ از صنایع کوچک نیز حمایت شود. حمایت از صنایعی که کالای مصرفی تولید می کنند علاوه بر امتیازاتی که ذکر شد می تواند از ورود بی رویه و قاچاق این کالا به کشور جلوگیری کند. واضح است که واردات کالای مصرفی مقرون به صرفه نیست و هر چه بیشتر بتوانیم در داخل کشور این نوع کالا را تولید کنیم و نیاز داخلی را مرتفع سازیم به نفع کشور خواهد بود بنابراین نباید در برنامه ریزیهای حمایتی از صنایع کوچک غافل ماند.

مسعود امجدی پور در مورد صنعت کشاورزی گفت: در صنایع کشاورزی با وجود اینکه از صنایع پیشران است اما از نظر اشتغال جذب حداقلی را دارد. در چند هکتار زمین کشاورزی تنها چند نفر نیروی کار مشغول هستند حال آنکه در صنایع کوچک و متوسط این رقم بسیار بالاتر است. در شرایط فعلی مساله اشتغال یکی از موضوعات مهم و دغدغه دولت محسوب می شود و طبیعی است که در مورد حمایت ها اقبال بیشتری به آنها بشود. این فرایند در بسیاری از کشورها صادق است و دلیل آن نیز اشتغالزایی پایین صنعت کشاورزی است.

وی در مورد از دست رفتن توان رقابت پذیری صنایع بزرگ در پی حمایت های دولتی گفت: فرایند حمایت از صنایع بزرگ باید قانون مند و عقلانی انجام بگیرد. گاها این حمایت ها از اقتصاد بیمار ما نشات گرفته و رنگ و بوی رانت و حمایت های بی حساب و کتاب به خود می گیرد که رخوت و رکود در صنایع را به دنبال دارد.

امجدی پور در ادامه گفت: حمایت ها باعث می شود صنایع بدون داشتن حتی یک رقیب به بازارهای بزرگ دسترسی داشته باشند و این روند منجر به کسالت و عقب ماندگی و عدم انگیزه برای ارتقای کیفیت محصولاتشان می شود. به نظر من لازم است قبل از اجرای هر طرح حمایتی در مورد آن مطالعه شود. بستن مرزها به روی کالای خارجی مثل خودرو و تصویب گمرکی 120 درصد برای آن با هدف حمایت از خودروساز داخلی در نهایت به ضرر این صنعت خواهد بود. با وجود همه این حمایت ها خودروسازهای ما دم از ورشکستگی می زنند اما بخاطر حمایتهای دولتی هنوز سرپا هستند. لازم و ضروری است به منظور قدرتمند کردن صنایع برنامه های حمایتی علمی تر و با دقت بیشتری نوشته و اجرا شوند.